Lăng mộ đá Vua Khải Định là công trình kiến trúc cuối cùng của triều Nguyễn. Và cũng là công trình nổi bật nhất trong tất cả những lăng tẩm khác. Nhờ những vật liệu xây dựng tân thời và ảnh hưởng của nhiều trường phái kiến trúc ngoại quốc.
Lăng mộ đá Vua Khải Định được xây dựng trong 11 năm, từ 1920 đến 1931 với sự tham gia của nhiều nghệ nhân nổi tiếng. Như Phan Văn Tánh, Nguyễn Văn Khả, Ký Duyệt… là những nghệ nhân nổi tiếng trong việc xây dựng các khu lăng mộ đá trong thời bấy giờ.
Lăng Khải ĐịnhXem thêm:
Vua Khải Định là ai? Khái quát về Lăng Khải Định
Khải Định tên khai sinh là Nguyễn Hoằng Tông. Là vị Hoàng đế thứ 12 triều đại nhà Nguyễn. Ông trị vì từ 1916 đến 1925, là một vị hoàng đế chỉ ham chơi bời, cờ bạc. Khải Định tạ thế vào ngày 6 tháng 11 năm 1925, thọ 40 tuổi. Sau khi mất, ông được mai táng tại núi Châu Chữ, thị xã Hương Thủy, Thừa Thiên Huế.
Vua Khải ĐịnhKhu lăng mộ đá Vua Khải Định được ông đã tham khảo nhiều tấu trình của các Thầy địa lý. Cuối cùng đã chọn núi Châu Chữ làm vị trí để xây cất lăng mộ. Ở vị trí này, lăng Khải Định lấy một quả đồi thấp ở phía trước làm tiền án. Lấy núi Chóp Vung và Kim Sơn chầu trước mặt làm “Tả Thanh Long” và “Hữu bạch hổ”; có khe Châu Ê chảy từ trái qua phải làm “thủy tụ”, gọi là “minh đường”. Nhà vua đổi tên núi Châu Chữ – vừa là hậu chẩm, vừa là mặt bằng của lăng – thành Ứng Sơn. Và gọi tên lăng theo núi là Ứng Lăng.
Những ẩn của lăng mộ Vua Khải Định
Kiến trúc của lăng mộ đá Vua Khải Định
Diện tích toàn bộ lăng mộ là 117m*48,5m. Vật liệu xây lăng như sắt thép, xi măng, ngói Ardoise… đều được nhập khẩu từ Pháp. Các đồ sứ, thủy tinh màu được nhập khẩu từ Trung Quốc, Nhật Bản. Kiến trúc của lăng có sự xâm nhập của nhiều trường phái kiến trúc khác nhau. Như Ấn Độ Giáo, Roman, Phật giáo, còn có cả Thiên Chúa Giáo.
Toàn bộ nội thất trong cung chính của lăng đều được trang trí những phù điêu ghép bằng sành sứ và thủy tinh. Đó là những bộ tranh tứ quý, bát cửu, ngũ phúc, bộ khay trà, vương miện… Kể cả những vật dụng hiện đại như đồng hồ báo thức, vợt tennis, đèn dầu hỏa.. cũng được trang trí khắp nơi.
Cấu tạo của lăng mộ đá Vua Khải Định
Công trình lăng Khải Định gồm 5 phần:
- Hai bên Tả, Hữu Trực Phòng dành cho lính lăng mộ
- Phía trước là điện Khải Thành, nơi có án thờ và chân dung vua Khải Định
- Chính giữa là bửu tán, pho tượng nhà vua ở trên và mộ phần phía dưới
- Trong cùng là khám thờ bài vị của vua
- Bên dưới bửu tán là pho tượng đồng của vua Khải Định được đúc tại Pháp
Đây là một khu lăng mộ đá đẹp, sầm uất. Nhưng nó ẩn chứa sự nhố nhăng trong sự kết hợp giữa Đông và Tây, giữa các tín ngưỡng tôn giáo. Phong cách xây dựng phản ảnh phong cách của Khải Định lúc còn sống.
